Willem Winters

oer myn fûgels en in pear oare bisten

logo.ensafh

fan wat fljocht dêr oant it fûgelhûs

Ik krige de diereleafde- mei syn dûbelsinnichheden – fan hûs út mei. Berne yn 1946, spilet it begjin fan dit ferhaal him ôf yn de jierren ein 50, begjin 60. Wy wennen yn it dûbele arbeidershûs op de Pôle fan Siebenga oan ‘e ein fan de Badwei nûmer 52 op It Hearrenfean. It boekje mei de titel Wat vliegt daar? [1957] wie de bibel fan myn jonge jierren. Ik haw it noch altiten en brûk it ek. De yndieling is helder en it jout genoch bysûnderheden, sa as it lûd fan de fûgels, om se fluch te determinearjen.… Lês fierder

Willem Winters

poepplak

logo.ensafh

foar ús hûs stiet in beam
dy beam stiet yn in fjouwerkant
dat fjouwerkant is ûnbetegele
der leit swarte grûn yn
en in berchje hûneloarten
dat stjonkt
ik mei dêr net oer
út en troch stappe wy op sa’n keutel
oplossing?
de ien makke in blommetúntsje
in twadde belei
it mei houtblokken
wy woene ek wat,
mar wat?
blommen binne by ús samar dea
houtblokken ha wy net

mar aha
by tún heart grint
wy nei de formido
twa sekken grint
noch gjin 5 euro
in omheining fan plankjes
krekt gjin € 10
nei hûs
oan ’t wurk,
bûten kin dat net
it spielt
dan mar yn ’e keamer
plankjes op maat seagje
240×150
wol wat seachsel
plankjes binne te lang om te hantearjen
op ’e hoeke fan de tafel
gatsje boarje
skroef der yn
oare kant
earste skroef sjit los
lit my mar even
in hoekizer prebearje
oare kant earst
hâld dit even fêst
wat?… Lês fierder

Willem Winters

Pyreneeën: Céret

logo.ensafh

In jier as fyftjin tebek kamen wy foar it earst yn de Pyreneeën. Anneke hie in Punto hierd op deselde dei dat se har rydbewiis helle en wy soene daliks mar nei Spanje. Dan moatst oer de Pyreneeën. Wylst wy gjin sprút ûnderfining mei de Pyreneeën hiene. Ja, dy mollebult yn It Wâld by It Hearrenfean neamden wy it Wâldsterberchje. In like hege berch lei yn Aldskoat, dat wie it Skoatterberchje, dêr’t myn pake en beppe tsjinoer wennen. Tocht ik oan bergen, dan wiene dat myn referinsjes.

Wy stiene oan de foet fan de Pyreneeën, heech man!
Wy bestudearren de kaarten en krigen al gau yn ’e gaten dat der – ek yn Spanje – wegen fan ferskillende kwaliteit wiene.… Lês fierder

Willem Winters

Boks

logo.ensafh

Al gean ik mar efkes de stêd yn dan nim ik dochs faak myn fototastel mei. Ik bin sljocht op fotografearjen. Doe’t ik in jier as alve wie mocht ik al út en troch mei de Kodak-boks fan ús heit in foto meitsje. Dat wie in hiele ûnderfining, want der sieten mar tolve foto’s op in roltsje. Ik mocht de boel net ferprutse. Fergelykje dat mei de digitale kamera: guon minsken sjitte yn in wykein in pear hûndert foto’s.
Dy bokskamera fyn ik noch altyd oandwaanlik troch syn ienfâld. Boppedat jout er in goed idee fan de alâlde camera obscura.… Lês fierder

Willem Winters

Christo, de ynpakker

logo.ensafh

Yn 1958 makke Christo – berne yn 1935 yn Bûlgarije – syn earste ynpakkeunst. [Hy hjit folslein: Cristo Vladimir Jaracheff.] Nei’t er yn Sofia, Praach en Wenen studearre hie, soe er nei New York ferfarre.
Mar earst kaam er – yn Parys – noch yn ’e kunde mei Yves Klein, fan de monogromen; mei Jean Tinguely fan de ratteljende en rammeljende, harsels opblazende masines; mei Arman, dy’t skearapparaten, gasmaskers ensfh. yn glêzen bakken sammele. Koartsein, mei keunstners, dy’t lykas Duchamp earder, net langer foar it each wurkje woene. It wie in stel keunstners dat bot de oandacht luts en der barden bysûndere, útwrydske dingen.… Lês fierder

Willem Winters

Tink derom, de oprommers komme der oan

logo.ensafh

Myn kasten kreakje, de flierren fersakje. Mar ik hâld fan sammeljen. Dat begûn al doe’t ik in jier as acht wie: sûkerpûdsjes, postsegels, sigarebantsjes, lúsjefersdoaskes en letter opsette fûgels. Tsjintwurdich fotokamera’s [sa’n 30] en harten; dat begûn hiel ûnskuldich mei in hartsje fan Van Meegeren, doe oare harten en harteftige bisten yn byldzjende keunst, doe ek 3D-hartobjekten [fyftich stiks] mei as topper in jachttrofee-hartekop-op-in-planke. En boeken, in hiel soad boeken. Allinne al 110 boeken oer katten en 130 oer it dadaïsme. Fierder noch 300 sniebollen en santich keunstwurken. Ik ken wol minsken dy’t mear hawwe. [Ek wol dy’t minder hawwe of hielendal neat sammelje!]… Lês fierder

Willem Winters

Sinees

logo.ensafh

Prachtige foto! Twa Sineeskes mei Nijntjes. Wat is der mei dy foto dat ik der wer en wer nei sjen moat? Se sille wol tige sekuere ynstruksjes krigen ha. ‘Der komt in kening op besite.’ Keningen ha se al lang net mear yn Sina. Dit is in bytsje oare kening. Hy giet yn ’e hoksen foar dizze bern. De jonge swalket, it famke sjocht beteutere en se lykje beiden ferjitten te wêzen wat se mei dy Nijntjes oanmoasten. Moasten se dy oan de kening jaan of krekt net?

Wêr is dizze foto makke? It rút is mei izerwurk befeilige. Yn it glês fan ’e doar sit ek wapening.… Lês fierder