‘It Reglemint Provinsjale Prizen hat it oer Frysktalige wurken. Dat ropt de fraach op oft de Fryske taal as sadanich foarop stean moat, of dat it giet om Fryske literatuer as keunstfoarm. Wy binne it der oer iens dat it net giet om Fryske taalbefordering as doel op himsels. De taal as keunstfoarm stiet by dizze priis foarop; dêr kin mei eksperimintearre wurde, dy mei it oarskinen stimulearje. Meartalige bondels wurde net skreaun út in draachflak foar it Frysk te fergrutsjen, mar tsjûgje fan selsbetrouwen. De wrâld is meartalich en it Frysk lit him dêr­troch net yn ’e ferdigening triuwe, mar draacht dêrtroch by oan it minsklik en yn ûntwikkeling.… Lês fierder

Wêr soe it fan komme dat it Frysk safolle wurden hat foar (it minsklik) lichem? De measte wjergaders foar it algemiene wurd lichem, lykas pochel, pânse, bealch, rânsel, ribbekast, rippert, robbesek, soademiter, hawwe in wat rûgere (minder foechsume) betsjutting.

Om it fatsoenlik te hâlden begjin ik mei it wurd liif, dat syn oarsprong hawwe sil yn libben, libje. As ien libbensliif foar jin stiet (‘in levenden lijve’), bewiist syn oanwêzigens dat er libbet. It Aldfryske likoma bestiet út twa parten. Yn it earste part (lyk) komt de dea om ’e hoeke. Dat is wol apart, mar libben en dea hearre no ienris byinoar.… Lês fierder

In Nederland zijn het Fries, het Nedersaksisch en het Limburgs onder het Handvest erkend. Dat gebeurde na succesvolle lobby van vertegenwoordigers van de sprekers, geïnspireerd door het Duitse voorbeeld, waar het Nedersaksisch al de status van regionale taal had. Het Fries had overigens al langer een officiële status in de provincie Fryslân (Friesland). De term Fries verwijst zowel naar de gestandaardiseerde taal als naar de vele lokale dialecten (waarbij Fries dan als verzamelnaam wordt gebruikt). Het Fries valt nu onder deel III van het Handvest, dat ruimere rechten en ondersteuning biedt. Het Nedersaksisch en het Limburgs zijn daarentegen niet gestandaardiseerd en bestaan uit een grote diversiteit aan dialecten die samen die namen dragen.… Lês fierder

Doe’t dûmny François Haverschmidt – de dichter Piet Paaltjens – lykme-allinne yn syn pastorij yn Foudgum siet, kaam yn 1859 syn dierbere suster Sytske, widdo wurden, mei har soantsje by him ynwenjen. It makke syn iensume bestean yn de bytiden wrede Dongeradielen draachliker. Ein 1862 ferfearen François, Sytske en har soantsje nei De Helder. Noch gjin jier letter soenen broer en sus beide (opnij) trouwe, mar foar gjin fan beide wie in protte lok weilein. Sytske ferstoar yn 1866 nei in miskream oan de goalera. François litte in libben lang oan depresjes en die himsels yn 1891 te koart.

François en Sytske wienen fan oarsprong Ljouwerters.… Lês fierder

Juster (11 oktober 2025) wie ik by de feestlike útrikking fan de Gysbert Japicxpriis foar Fryske poëzij oan dichter Elmar Kuiper yn de Martinitsjerke yn Boalsert. In moaie middei, perfekt organisearre troch Tresoar, bywenne troch sa’n hûndert minsken. Jo wiene der dus net. En dat wie ek it gefal mei de grutte mearheid fan Fryske skriuwers, dy sieten foar Sabalenka tsjin Pegula, en mei Omrop Fryslân, want dêr is de ferslachjouwing fuortbesunige.

No woe ik leaver in skôgjend as in soer stikje skriuwe, Elmar Kuiper fan Jorwert is ommers in geweldige dichter, syn bondel is in geweldige bondel en de advyskommisje hat dus in geweldich beslút naam om de priis ta te kennen foar Ferlosboartsje.… Lês fierder

En de Frysk literêre karafaan trekt foart

In’e herst is ut al sinds jaar en dach feest foar skriëvers (m/f & alle andere genders). Ommers op 4 òktober wurdde de Rely Jorritsmaprizen útreikt in Jellum. En mòrren ontfangt Elmar Kuiper in Bòlsert de hoochst literêre onderskeiding dy’t der is: De Gysbert Japicxpriis.

Lês en sjoch fierder by Henk van der Veer… Lês fierder

‘Kom, wy geane op syk nei Lexi! Dat liket my in prachtich boek!’
Trije jonkjes fan in jier as tsien drave entûsjast de boekwinkel yn, op syk nei it kadoboek fan de Berneboekewike.
Sûnt ik yn de boekwinkel wurkje, fyn ik bern ynienen in stik minder ferfelend.

Ik bin ik ek entûsjast wurden troch de Berneboekewike. Ik kocht De kening sûnder hynder, hoe moai is dat, yn it Frysk – en fansels woe ik ek Lexi lêze.

Lês fierder by Goeie… Lês fierder