Er was eens een sprookje en dat heette Stadsfries

logo.ensafh

Begin november is op de ‘Dach fan ut Stadsfries’ het boek Sprookjes fan Grimm in ut Stadsfrys verschenen met daarin 50 sprookjes in zeven verschillende stadsdialecten van Fryslân. De naam Stad(s)fries is echter erg misleidend, want het is geen Fries, maar een dialect van het Nederlands. Er wordt ook wel gedacht dat het een mengtaal is van Fries en Nederlands, maar dat is een sprookje. In dit artikel wordt verslag gedaan van een (taal)historisch onderzoek naar de achtergronden van de naam en het dialect.

Lês fierder by Reitze Jonkman en Arjen Versloot op NeerlandistiekLês fierder

Henk Nijp

It dna fan Fryslân

logo.ensafh

Fryslân is wer yn ’e prizen. ‘Blokkeerfries’ is lanlik it wurd fan it jier wurden! Wy steane wer moai op ‘e kaart. Yn alle listjes en toppen safolle fan fan alles dy’t der oan ’e ein fan it jier ferskine, ûntbrekt sûnt sa’n fyftjin jier in wurd-fan-it-jier-ferkiezing net. Mar is sa’n útferkiezing no echt wat om grutsk op te wêzen, freegje ik my ôf. Ferline jier wie it wurd fan it jier ‘appongeluk’ en yn 2016 wie it ‘nepnieuws’ en dêrfoar ‘treitervlogger’. Moaie útfynsten, de measte wurden fan it jier sprekke foar harsels, mar se ha eins allegearre wat in negative bysmaak.… Lês fierder

Gelet op de euforie na afloop zou je bijna denken dat alles van een leien dakje is gegaan

logo.ensafh

Wat iemand op het provinciehuis destijds heeft bewogen het roulatieschema van Europese Culturele Hoofdsteden te bestuderen weet ik niet. Om de geesten voor kandidaatstelling rijp te maken werd huis aan huis een krantje bezorgd. Ik heb mijn exemplaar lange tijd bewaard maar toch weggedaan. Het was oorspronkelijk de bedoeling om ook tal van evenementen te organiseren als opwarmertje, die hebben we nooit mogen meemaken want niet georganiseerd. Begin 2013, het jaar van kandidaatstelling, zag het er niet goed uit. Veel geld in rook opgegaan, we weten nog steeds niet waaraan en hoeveel. Leeuwarden zou zich kandidaat moeten stellen voor Culturele Hoofdstad 2018, het was inmiddels wel duidelijk dat de provincie Friesland dat niet zou kunnen zijn.… Lês fierder

Besprek ‘Dof fiolet is ‘t west’. Johan Andreas dèr Mouw, ferfrysking Eppie Dam

logo.ensafh

Een prima idee: Eppie Dam vertaalt gedichten van een eigenzinnige Nederlandse dichter die een eeuw geleden zijn opvallende gedichten schreef, naar het Fries. J.A. Dèr Mouw (1863-1919) wordt in de Nederlandse literatuurgeschiedenis omschreven als een unieke filosoof-dichter die oosterse mystiek in een westers jasje wist te hijsen. Eppie Dam is een bekend (kinderboeken)schrijver, vertaler en hij schreef liturgieteksten en recensies. In 2017 kreeg hij voor zijn gedichtenbundel Fallend ljocht (2014) de Gysbert Japicxprijs, de belangrijkste literaire prijs in Friesland.

Lês fierder by besprekker Jelle van der MeulenLês fierder

Besprek ‘Hoe’t God ferdwûn út Jorwert’. Oersetting Abe de Vries

logo.ensafh

In 1996 verscheen Hoe God verdween uit Jorwerd, de klassiek geworden beschrijving van de veranderingen in een klein dorp in de tweede helft van de twintigste eeuw. Een Fries dorp dat model bleek te staan voor de ondergang van een traditionele boerensamenleving.

Deze klassieker is nu in het Fries vertaald, want het motto mocht dan een Fries gedicht van Obe Postma zijn en in diverse hoofdstukken stonden wel wat Friese woorden en zinnetjes, maar het verhaal over het Friese dorpje zelf was natuurlijk in het Nederlands.

Lês fierder by besprekker Jelle van der MeulenLês fierder