Kollum Kollum Gerard de Jong: Amerika is dat wat stinkt maar der’t je dos an rúkken blive

logo.ensafh

Doe’t ik 5, 6 jaar waar froeg juf Hanneke – op kleuterskoal ’t Koetshuis in St.-Anne, ’n failige haven – wat wij later worre wouwen.

Amerika het mij nooit ansproken maar altyd fassineerd. Ik hew inhalig de kulturele fruchten fan dat lând plokt, de skrivers, dichters, musisy. Toegelyk is ‘t ‘n post-apokaliptise woestenij, foorspelt ‘t de gekte der’t wij over fijf jaar ok met te krijen hewwe. ‘t Is de wond der’t je ôfblive motte maar dos an skrâbe. Amerika is dat wat stinkt maar der’t je dos an rúkken blive.

Lês fierder by Stichting Bildts AigeneLês fierder

Jemke Visser

Weromsjen

logo.ensafh

Miljarden en miljarden jierren lyn ûntstie it hielal út de Oerknal. Hoe’t dat krekt om en ta gie en wat der dêrnei barde is noch altyd net dúdlik. Dat probearje se no út te finen. In hiele gerêststelling, oars bliuwe je der mar oer pikerjen en hâldt it je miskien út ’e sliep.
It hâldt lykwols in kear op om hieltyd mar gruttere teleskopen te bouwen, sizze de gelearden.
De saneamde ‘waarnimmingsgrins’ wurdt oait berikt en dat betsjut de ein fan ’e kosmology en miskien sels wol fan de hiele kosmos. Mar ek dat duorret noch gâns miljarden jierren, dus tiid genôch om it gers te meanen.… Lês fierder

Blog Jaap Slager: Ivich en erflik

logo.ensafh

‘Dat moat no mar ris út wêze, hear, dat skalk each op ús easterbuorlju.’

‘De hjoeddeiske ginneraasjes binne de foarige net.’

‘Wat lulst no? De oarloch is allang foarby!’

‘Do hast de oarloch ommers net iens meimakke!’

Wat ik my wolris ôffreegje, is oft takomme ginneraasjes fan Oekraïners ek soksoarte snútbokkings tatreaun krije sille – neiteam fan dyjingen dy’t har de bek holden oer de oarloch, om’t se der net oer prate koene of der net oer prate mochten. Ik haw it net inkeld oer de soldaten yn ’e rinfuorgen, mar ek oer harren lyts jonkje dat alle klapsketen by it ôfgean fan it loftalarm oan ’e hân fan mem, dy’t syn lyts suske op ’e oare earm hat, yn sân hasten nei de skûlkelder meitroaid wurdt.… Lês fierder

Kollum Hein Jaap Hilarides: Stekels met fissekoppen

logo.ensafh

Hoe langer je d’r over nadinke, hoe gekker at ’t leven wort. Je ferbranne ’n berg enerzy, en dan is ’t gebeurd. Op syn best smeult d’r ’n fuurtsy na en dat is ’t dan. Of beter said, dat waar ’t. Maar der nimme wij gyn genoegen met. De mîns soekt altyd wat nijs om syn bestaan op deuze wereld te ferlingen of te ferbeteren.

Lês fierder by It NijsLês fierder

Bloemlezing als dwarsdoorsnede van de Fryske dichtkunst: oer “Naar gelang het Noorden”

logo.ensafh

Een heikele onderneming een bundel samen te stellen met een serie dichtende schrijvers. Friese dichters in de 21ste eeuw in dit geval. Het ijs is glad. Want in een of andere keuze valt altijd iemand tussen wal en schip. Dat vindt deze iemand uiteraard zelf, dan wel de bekenden om hem of haar heen. Welke mensen selecteert de samensteller van een dergelijk boek om representatief voor het onderwerp te blijven. In het geval van de uitgave “Naar gelang het Noorden” worden tien Friese dichters naar voren geschoven.

Lês fierder by Jurjen K. van der Hoek op KUNST-stukjesLês fierder

Kollum Henk van der Veer: De P fan Pantersigaren & Big Brother

logo.ensafh

Appie (nyt syn echte naam!) was un legendarise keeper, at hij keepte hast groate kaans dat de nul bewaard wurdde. Su nou en dan mocht ik metspeule in ut roemruchte ONS Seuven.
Dêr saten allemaal mannen fan kwisekwaansy in dat XI-tal. Faak ok sakelui. Appie trouwens nyt, dat was un echte boufakker. Mar keepe as de bêste.
Nadat we wear us de nul achterin houden hadde froech Appie na ouloop even om andacht. Dat was op umself al heel wat in de dampende kleedkamer, dy’t um nyt allienech fulde met hite waterdamp mar ok sigarerook.

Lês fierder by Omrop FryslânLês fierder

Teleks: ‘Ik ben een kind van het platteland’. Petear mei Sietske Poepjes

logo.ensafh

Oud-gedeputeerde in Friesland Sietske Poepjes bepleit in haar nieuwe boek het vieren van de regionale eigenheid. ‘Een zelfverzekerde eigenheid kan werken als vaccinatie tegen gevoelens van onmacht. Doordat we onze wortels kennen, zijn we niet bang voor andersdenkenden.’
Bij café De Zwaan in Makkum is het goed vol met zomerfietsers. Buiten het seizoen is het café de stopplak voor de Friezen. Kaartje leggen, kletse, biljarten én schrijven. Afgelopen zomer en najaar zetelde Sietske Poepjes (44) regelmatig in een hoekje van het bruine café om er te werken aan haar boek over het belang van regionale culturen Eigenheid. ‘Ik had nooit gedacht dat ik schrijven zó leuk zou vinden.… Lês fierder