Pieter Breuker

Poadium: It FA-design foar fierdere standerdisearring fan it skreaune Frysk of de kreäasje fan in ûntrochtochte, ûnwurkbere en ûnfryske keunsttaal

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

KOARTE TALJOCHTING

Dit stik wie in ûnderdiel fan de diskusje dy’t der fan ’t winter ûnder rezjy fan de provinsje west hat tusken foar- en tsjinstanners fan de plannen fan de Fryske Akademy ta feroaring fan standert en stavering. De Fryske Akademy sels wie ek yn dat oerlis fertsjinwurdige.
Yn it twadde haadstik snij in oantal punten fan de diskusje oan.
It stik is ûnder grutte tiidsdruk skreaun, dat der sitte grif wat flaters yn. Ik stean lykwols noch altiten folslein efter de ynhâld as gehiel.

Ljouwert, 2 novimber 2014 Pieter Breuker

Klik hjir foar it folsleine artikel yn pdf.… Lês fierder

Jelma Knol

Die Erde ist mir Heimat nicht geworden

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Guon plakjes hawwe wat magysk. In fakânsjewike oan de Ryn fierde ús fan ’t hjerst nei de Lorelei, de berch en de bocht yn de rivier mei de heimsinnige, ûndergrûnse rotsen dêr’t safolle skippen op strânen. We besochten de berch foar de twadde kear en de sitewaasje wie wat oars as tsien jier lyn. It besikerssintrum en de bussen mei toeristen en skoalbern koene wy werom, mar oer in ûnbekend boskpaad kamen wy telâne by in útsjochpunt oer de Ryn. Wy wiene bedarre yn in soarte fan bierhal, dy’t Lorelei, the Rock hiet. In geweldich útsjoch, goede kofje hiene se der ek en it duorre even foardat ik ta my trochkringe liet dat de muzyk dy’t draaid waard rockmuzyk wie, út de jierren sechstich en sântich.… Lês fierder

Geart Tigchelaar

Kulferhalen, mar gjin flauwekul

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

In tin boekje, krekt 80 siden. Njoggen skriuwers. Fol mei saneamde kulferhalen sa’t it foarkaft ús foarhâldt. Ferhalen foar manlju. Wat moat men jin dêrby foarstelle? Ik hie in hiel oar boekje ferwachte. Flauwichheden oer bazige froulju dy’t de manlju goed ûnder de tomme hâlde. In soad pis- en poepgrappen, in soad seks, faaks noch wat geweld. Stereotype manlju dy’t fan fuotbaljen hâlde, rûch yn ’e bek binne, en wat al net mear.

Mar neat fan dat alles, eins. En dat fûn ik alteast net slim. It binne njoggen hiel ferskillende ferhalen kwa styl, struktuer en tematyk. Soks is fansels logysk mei njoggen ferskillende skriuwers.… Lês fierder

Bartle Laverman

Ferballe dream

Pleatst op
2
logo.ensafh

 

der is net folle moaier
as in nacht yn it neijier
mei in tichte tekken damp
kâld oer it lân en
dêrboppe it folle ljocht
fan de moanne

alle reden foar in
Weltschmerzsigaarke
en de treast fan
jawis: ambachtlik stookte genever
de jachthûn
oan dyn aigle-learzens
sjocht glânzjend omheech

smytst noch in blokje ikehout
yn it snoarkjende duveltsje
soest no oan Grutte Dingen
tinke wolle
hjir yn dyn eigenmakke hutte
of in fiifstjerrenfers skriuwe
yn dripjende inket

mar skrikst
fan in roffel op de doar:

de nachtmerje… Lês fierder

Tryntsje van der Steege

Nij op ’e planke – oktober 2014

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

It lêzen is foar ús allegear begûn mei plaatsjesboeken; printeboeken om út foarlêzen te wurden en lêsboekjes mei plaatsjes dy’t ús toanden wat de wurdsjes betsjutten dy’t we leare moasten. Want dy wurdsjes wiene dêr’t it úteinlik om gong: sa gau’t wy dy lêze koene waarden de plaatsjes yn ús boeken hieltyd minder, en op ien of oare manier lêze we no allinnich grutteminskeboeken mei rigels en siden fol mei allinnich wurdsjes en gjin plaatsjes.

Dochs is it lêzen/sjen fan plaatsjes en wurdsjes tagelyk ek foar grutte minsken sa gek noch net. De kombinaasje fan tekst en byld is in nijsgjirrige, útdaagjende en in fantasije- en kreativiteit-prikeljende kombinaasje, trochdat sawol de linkerkant fan ús brein (dêr’t we taal ferwurkje en analytysk neitinke) as de rjochterkant (dêr’t we plaatsjes en symboalen ferwurkje, en ús emoasjes en yntuysje weikomme) oan it wurk setten wurde.… Lês fierder

Willem Winters

De katedraal fan Justo

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Us leave frou fan ’e Pilar, sa neamde de mûnts Justo Galego syn katedraal dy’t er yn Mejorada del Campo oan it bouwen is. Rik Zaal neamt it ien fan ’e raarste bousels fan Spanje. Justo is der al yn 1936 oan begûn. Oeral sleepte er boumateriaal fuort. Gjin oare katedraal kin him mjitte mei dizze.

DSC_0244

Spanje ken fansels mear eigenaardige bouwurken. Tink oan de oeral oanwêzige arena’s. Of it Escorial fan Filips II (200 meter x 160 meter mei 2600 finsters, 1200 doarren, 68 treppens, 88 fonteinen, 16 binnenpleatsen, 15 kleastergongen en 9 tuorren. Dit alles ta foldwaning fan Peter Karstkarel.… Lês fierder