Oprop oan Provinsjale Steaten, oer staveringsferoaringen en standerdisearring

logo.ensafh

 

Mear as hûndert ûndertekeners fan in Oprop oan Provinsjale Steaten fan Fryslân wolle gjin nije staveringswiziging en gjin ferplichtsjende ‘standertwurdlist’ foar it Frysk.

Under oaren de heechleararen Nils Århammar, Philippus Breuker, Henry J. Baron, Germen de Haan, Siemon Reker en Goffe Jensma fine in yn april nommen beslút fan de Steaten wittenskiplik min ûnderboud en net basearre op serieus draachflakûndersyk.

De ûndertekeners, mei bekende nammen út wittenskip, kultuer en ûnderwiis, wolle net dat takomstige produkten fan de Fryske Akademy as in staveringshifker en in Grien Boekje ta stân komme mei wizigingen yn de stavering of seleksje fan standertwurden op basis fan dialektfoarmen.Lês fierder

Geart Tigchelaar

Kom mar op mei dy standert!

logo.ensafh

Stavering is suver altyd in kwestje fan emoasje, sa skriuwt ek Anne Tjerk Popkema yn in ynstjoerd stik yn de Ljouwerter Krante fan 10 maaie 2013. En dat de emoasjes yn de kwestje fan staveringsferoarings foar it Frysk heech opspylje, docht bliken út in lange rige fan ynstjoerde stikken en stikken dy’t op weblochs ensfh. publisearre binne.
It giet lykwols net allinne om in staveringskwestje: de Fryske Akademy komt yn opdracht fan Provinsje Fryslân ek mei in Standertwurdlist. Dat dêrmei de emoasjes noch heger oplôgje as allinnich mar ‘in’ staveringsferoarinkje is net sa nuver. It dialektysk ferskaat hawwe de measten tige heech en se wolle dat hoe dan ek bewarje.… Lês fierder

Piter Boersma

Molwrot (6)

logo.ensafh

Feuilleton

6

‘Do hast my noch net ferteld wat dy sa oansprekt oan it Vondelpark,’ sei Seleina, ‘dat soest noch dwaan.’
‘It is gewoan hiel basaal,’ sei Alexander.
‘Basaal?’
‘Ik ha út dyn útlittingen fuort begrepen, dat it Vondelpark by jim in begryp is. It Vondelpark heart by Amsterdam. Ik ha dat lêsten doe’t ik der in kear allinne wie ek frege oan minsken dy’t der rûnen. Doe kaam ik der ek achter dat hast elkenien yn Nederlân it park fan namme ken. Foar de minsken hat de namme hast in magyske klank. Dat hearst as se it wurd útsprekke.’
‘Ja, hast gelyk, dêr betraapje ik mysels ek wolris op.… Lês fierder

Ruurdtsje de Haan

Wachtsje

logo.ensafh

Skaad tekenet it antlit
lofts it ljocht, rjochts it donker,
in teare krol foar ’t ear.

Hoe hoeden sit hja oan de tafel
mei ûnder it blêd de hannen gear.
Wachtsjend, mei de holle skean.

In ranke swiere frou,
mei ûnwisse dwelm-eagen
en in lange swannehals.

Oft er komt is net fan belang.
Allinne dat knipen fan de fingers
en dat ljocht en donker op ’t wang.

 

 … Lês fierder

Willem Winters

Stalinkeunst

logo.ensafh

Wy doarmje troch de sealen fan it Drents Museum by de tsientallen skilderijen lâns, makke yn de tradysje fan it Russyske sosjalistysk realisme. Realisme kenne wy ek yn de westerske keunst. Wat is it ferskil?

Westersk realisme berêst op frije kar. De keunstner makket sels wol út oft er kleurde flakjes skilderje wol [Mondriaan], of himsels ekstreem uterje [Karel Appel] of de werklikheid sa eksakt mooglik werjaan wol. Sosjalistysk realisme hat in doel. Stalin feroardere dat keunst it stribjen nei in nije, sosjalistyske maatskippij stypje moat. De regels wiene strang. Portretten van ús kening/keninginne, skilderijen fan fjildslaggen binne net frij fan ideology.… Lês fierder

Friduwih Riemersma

De moed fan de skriuwer

logo.ensafh

Pûsjkin fersint him in bytsje yn de plot fan syn ferzje fan Sniewytsje, It mearke fan de deade prinses en de sân ridders. It folksferhaal is ienfâldich fan opset en it wie al yn druk ferskynd, dus nei te sjen, foardat de Grimms mei harren ferzjes kamen. Jin fersinne liket my dus wat dom ta, mar ik doar der neat oer te skriuwen. Pûsjkin is ommers de aldergrutste Russyske dichter ea en neffens tsaar Nikolaas I wie er de tûkste man fan Ruslân. De biograaf fan Pûsjkin seit net folle oer Pûsjkins literêre besonjes. Oant er de biografy fan Pûsjkin skreau wie er detektiveskriuwer; in gaadlike eftergrûn foar ien dy’t net sasear fan it skriuwen ferslach jaan wol as fan in libben fol mei ferbeane hannelingen en selsmytologisearring.… Lês fierder