Zbigniew Herbert, André Looijenga

Lykklachte fan Fortinbras / Tren Fortynbrasa

logo.ensafh

 

foar M.C.

No dat wy op ússels binne kinne wy prate prins as man ta man
ek al leisto op de trep en sjochst likefolle as in deade miammel
te witten in swarte sinne mei brutsen strielen
Nea net koe ik oan dyn hannen tinke sûnder gnyskjen
en no dat se lizze op it stien as delrûgele nêsten
binne se lyksa warleas as foarhinne Dat is de eigenste ein
Earms lizze apart Swurd leit apart Apart de holle
en fuotten fan in ridder yn sêfte toffels

In begraffenis silst ha mei kriichsear ek al wiedest gjin kriichsman
it iennichst ritueel is it dêr’t ik wat fan wit
Net komme der wijde kearzen gjin rekwiëm der komme lonten en gedroan
kisteklaad oer strjitte sleept helmen spikerlearzens artillerygudsen trommelom trommelom ik wit neat moais
dit wurde myn manoeuvres rjochting machtsoername
ferlet is der en gryp de stêd by de kiel lit har wat skrikke

Sa of oarsom moastesto dea Hamlet wieste net foar it libben
leaudest yn kristallen ideeën net yn minsklike klaai
libbeste hieltyd mei setten as jagest yn ’e sliep op meunsters
happich bietest de lucht en fuortdaalks koarrest it út
koedest gjin minskedingen sels sykhelje koedest net

No hasto rêst Hamlet hast ôfmakke wat oan dy hearde
en hast rêst Wat bliuwt is gjin swijen it heart lykwols oan my
keazeste foar it maklikste part in stek mei effekt
mar hoe stiet in heroyske dea foaroer it ivich weitsjen
mei in kâlde appel yn ’e hân op in hege stoel
mei útsjoch op in miammelheap en in oerwurk

Farwol prins der wachtet my in riolearringsprojekt
in beslút oangeande prostitúsje dak- en thúsleazen
moat boppedat neitinke oer in better stelsel fan finzenissen
omdat sa’tsto terjocht opmurkest Denemark in finzenis is
Ik dûk myn dossiers yn Hjoedtenacht wurdt berne
de stjer Hamlet Nea net sille wy inoar moetsje
dat wat fan my bliuwt wurdt net ûnderwerp fan in trageedzje

Net oan ús om te groetsjen noch te fûstkjen wy libje op archipellen
mar dat wetter dy wurden wat krêft wat krêft ha se prins

Zbigniew Herbert (1924-1998) wie ien fan de wichtichste Poalske dichters fan de tweintichste ieu.Lês fierder

Tryntsje van der Steege

Mear roman as misdied

logo.ensafh

It nijste boek fan de ‘nije Fryske folksskriuwer’, sa’t Ferdinand de Jong troch syn útjouwerij delset wurdt, hat ‘misdiedroman’ meikrigen as oantsjutting op it omslach. No wie der yn de eardere boeken Guozzeflecht en It Dak fan de Wrâld ek al it ien en oar te rêden op it kriminele flak, mar yn De Lêste Trúk gean we werklik op ’en paad mei in resjersjeur fan de polysje. Dizze Evert Jaarsma is resjersjeur moardsaken wurden, nei’t er trije jier tebek syn frou en harren ûnberne bern ferlern hat by in slim ûngemak, in ferlies dat him noch hieltyd swier op it hert leit en in fertriet dat it bêst te bestriden is mei alkohol en jin fêstbite yn it wurk.… Lês fierder

Jacobus Q. Smink

te keap te koop for sale

logo.ensafh

op it ljochtgriene stikelmeande boerehiem
achttjin houtbulten te lizzen

trije boekbarjes oan barrels, seis skammels
& foar nustje netsjese fytsefriiks

ruske eide & wytferve ploege yn ’e bleek
& de boer, de wjukkelskrik

yn in fealblau daf-trucksoveral
mei heakuil opbolle op ’e griene sitbank

foar mei in ferblikke oranje hoed op
fan ien of oar jeropeesk sport-fest-

spektakel, wat neat om nix wurde koe
& al feestfierd ear’t ien bear made in born

as ferdronken bollekokeallen leine
de keale neten al gear yn ’e bak oan ’e dyk

gjin keine faam noch feint der nei tale woe
it wol mar min ferkeapje nowadays… Lês fierder

Cornelis van der Wal

Kaninefaten prate bryk Frysk

logo.ensafh

Elske Schotanus hat, yn de Moanne, in stik skreaun nei oanlieding fan Willem Schoorstra syn pamflet, of leaver noch syn ferklearring: Oer erfskip en nasjonaliteit. Schoorstra leit yn dit stik út wêrom’t er ôfstân docht fan syn Nederlânske nasjonaliteit en dêrfoar yn plak de Fryske nasjonaliteit oanimme wol.

Schotanus hat har artikel, mei as titel: Nederlands staatsburger, nationaliteit: Kaninefaat yn it Nederlânsk skreaun. Dat meie jo wol as in provokaasje opfetsje, tinkt my. Mar it is ek in statement: Elske fielt har Nederlanner, en net sa sear Fries. Se kiest partij foar de hjoeddeiske (oer)hearskers.

Dizze auteur skriuwt har boeken oars al yn it Frysk, net yn it Nederlânsk.… Lês fierder

Anneke van Renssen, Willem Winters

Gjin keunst / Kassel, as wetter fan in ein

logo.ensafh

Gjin keunst

Simmer 1968. Ik wie op fakansje mei myn oansteande. Nei Lúksemboarch, Vianden. It wie de tiid fan ‘De Praachske Maitiid’ en sels yn Lúksemboarch stienen de kranten fol mei ynformaasje oer de Russyske ynfal. Oansteande hie der gjin each foar. Hy woe allinnich mar in bytsje op syn brommerke toere, frije en ûndertusken my dúdlik meitsje dat de slang Eva wiswier tasprutsen hie. Oansteande wie in kreaze leauwende. No ja, kreas… Ik hie ûnderwilens swierrichheid dêr yn Lúksemboarch. Ik wie krekt wer yn ’e kunde mei Willem kaam en woe Willem earlyk sein dochs folle leaver as in kreaze leauwende.… Lês fierder

Hedwig Terpstra

Petear mei Pier Boorsma

logo.ensafh

Pier Boorsma (Snits, 1944) studearre filosofy oan de universiteit fan Amsterdam. Yn 1969 rjochte er mei Pieter de Groot en Johan Frieswyk it kwartaalblêd Sonde op. Yn 1989 ferhuze er nei Grins en studearre dêr Frysk oan de RUG. Pier wie ien fan de gearstallers fan de twatalige blomlêzing Spegel fan de Fryske poëzij (1994, twadde ferzje 2008). Hy hat resinsint west foar it Frysk deiblêd. Hy skreau trije dichtbondels: De neidagen fan in keamerhear (1972), Under frjemde wetten (1978) en Net allinne genôch (2005). Hy wûn fiif kear de Rely Jorritsmapriis foar gedichten. Yn 2010 stelde er de brosjuere Kulturele autonomy yn Fryslân gear, in oersetting fan teksten fan Maarten Mourik en Will Kymlicka.Lês fierder