Skôgingen

Jelma Knol

Feico, in 16de-iuwske komponist út Wier

Pleatst op
2
logo.ensafh

En dan hawwe wy der samar in âlde Fryske komponist by, út Wier noch wol. Kees Kuiken beskriuwt yn it net genôch te priizjen blêd fan de Stichting Alde Fryske Tsjerken hoe’t er mei tank oan Suffridus Petrus syn boek oer Fryske skriuwers en gelearden út 1590, op it spoar set waard fan Fredericus/Feico Viaerra. Suffridus hat de man persoanlik kend. Kuiken ûntdekte ûnder oare dat Feico yn 1554 yn de universiteitsstêd Leuven studearre. Petrus Phalesius, de Leuvenske boekhanneler en printer, brocht tsien jier letter Feico syn boek út mei komposysjes foar de cythara, in foargonger fan de lút. Neist in inkeld gedicht is dit it iennichste wurk dat oant no ta fan de ynwenner fan Wier oerbleaun is.… Lês fierder

Anne Feddema

Jochem Hamstra: Bringer fan tsjuster ljocht

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Yn in petear mei Gitte Brugman yn de LC 21-10-2022 seit Jochum Hamstra dat er no dwaande is mei skilderijen mei in lânskiplik útgongspunt.
Dêr wachtsje ik op. Iderien dy’t fan earlike, treflike skilderkeunst hâldt moat ûnderwilens Hamstra syn nijste útstallingen sjen. Jochem is gewoanwei ien fan ’e grutste Fryske skildertalinten fan ’e lêste fyftich jier.

Wêr is Hamstra te sjen? Museum Belvédère Hearrefean oant en mei 29 jannewaris 2023 en yn Galerie Alta Bosca op ’e Gerdyk oant en mei 4 desimber.

As jim de wurken fan Jochum Hamstra yn it echt sjoen hawwe, soene jim dizze skôging mei myn kommintaar by guon skilderijen lêze kinne.… Lês fierder

Teake Oppewal

‘De Reade Boarre’ in feest foar de Fryske lêzer

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

By Tresoar binne 78-toereplate-opnamen fan allerhanne soarten sprutsen Frysk út 1927 digitalisearre. Syds Wiersma en Jelske Dykstra fertelle op Omrop Fryslân fan 6 septimber okkerdeis dat je oan de opnamen moai beharkje kinne hoe’t it Frysk yn hûndert jier feroare is.

Frysk fan âlde generaasje
No, dat it Frysk feroaret kinne je ek ôflêze út Trinus Riemersma syn grut wurk De Reade Boarre. Bij útjouwerij Wijdemeer ferskynde op 22 oktober in werútjefte yn de gongbere stavering en binnen de grinzen fan de akseptearre dialektfariaasje, byinoar oantsjut as Standertfrysk. Sa is it ornearre foar alle boeren, boargers en bûtenlju fan de Fryske Literêre Republyk.… Lês fierder

Jelma Knol

Ypk fan der Fear: in nije yntroduksje op har wurk, sûnder podcast

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Guon Fryske skriuwers hiene in grutte reputaasje doe’t se noch libben, mar der is hast gjinien mear dy’t se hjoeddedei noch lêst. Lipkje Post-Beuckens (1908-1984), as romanskriuwster bekend ûnder de namme Ypk fan der Fear en dichtsjend ûnder it pseudonym Ella Wassenaer is dêr in foarbyld fan.

Twa fan har omfangrike romans lykas Ta him dyn bigearte (1949), De breugeman komt (1953) binne destiids sels yn Nederlânske oersetting ferskynd en waarden lanlik goed besprutsen. Dat komt grif troch de nijsgjirrige godstsjinstige en eroatyske tematyk dy’t Ypk fan der Fear yn de Fryske literatuer yntrodusearre. De breugeman komt giet oer de earste minnistefroulju dy’t troch de 16de iuwske oerheid ferfolge waarden en is op histoaryske boarnen basearre.… Lês fierder

Jelma Knol

It hûntsje út de Wâlden

Pleatst op
1
logo.ensafh

Tjibbe Hooghiemstra en Douwe Kootstra hawwe in moai boek makke mei de Fryske stabij as haadrolspiler. Yn 2018 hie Tjibbe Hooghiemstra in eksposysje yn Museum de Belvedère yn Oranjewâld mei de Fryske Wâlden as ûnderwerp. Nyk de Vries, Douwe Kootstra en Tsead Bruinja skreaune teksten by dy útstalling, dy’t ek yn boekfoarm útbrocht is (mei de teksten yn ferskate talen) ûnder de titel Wâldman. Dy útstalling wie perfoarst gjin romantisearjende oade oan it lânskip en de frijbûtsers dy’t yn de Fryske Wâlden wenje. Nyk de Vries bringt de adat fan de wâldsjers knap ûnder wurden:

Wat seist? Iderien wist derfan, mar gjinien hat der wat fan sein?… Lês fierder

Jelma Knol

‘It neidiel fan de twifel’ fan I.E. Bloem

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

De ûnder pseudonym publisearjende I.E. Bloem hat mei syn/har young adult roman It neidiel fan de twifel de Simke Kloostermanpriis fan 2022 krigen. Dit boek hat Bas, in jonge stoïsijn, as haadpersoan. Bas is 16/17 jier âld, stammeret en wurdt dêrom, mar ek om oare redenen flink pest op skoalle. Mei ien fan de slimste pestkoppen, de idele en waanwize Vera, mei er nei Bergamo om fjouwer moanne lang Italjaansk etc te learen. Nei in moanne moatte se haljetrawalje nei hûs ta fanwege koroana. Underwilens binne de geheimen fan de Italjaanske Julia en de ferstoarne heit fan Bas knap yntrodusearre yn it ferhaal as spanningselemint.… Lês fierder

Cornelis van der Wal

‘De Hôven’, in sinjalemint

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Eeltsje Hettinga, de ferrassende, mar ek omstriden winner fan de Gysbert Japixpriis 2021 foar de fersen dy’t er as Dichter fan Fryslân skreaun hat, brocht yn dat selde jier tegearre mei akwarelliste Elske Schotanus de leporello (harmoanikaboek) De Hôven út. De makkers brûke nammers ynstee fan leporello de Fryske term rolprint.

It boekje is ferskynd nei oanlieding fan de manifestaasje ‘Hjerst Ritme Huzum’. Dit evenemint is folslein oan my foarbygien, mar faaks is it net trochgien fanwegen de koroana. De Hôven is útjûn by Stichting Cepher, in útjouwerij sûnder wurkjende webside…

De gedichten binne blykber skreaun nei oanlieding fan de skilderijen.… Lês fierder