Skôgingen

Steven H.P. de Jong

In memoriam Bauke de Jong

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Hjirby in koarte skôging fan Steven H.P. de Jong oer de okkerdeis ferstoarne dosint Bauke de Jong:

Bauke de Jong krige yn de sechstiger jierren bekendheid yn it Fryske literêre fermidden omdat er as ien fan de earsten bewegers lykas E.B. Folkertsma (literator en kristlik-Frysk nasjonalist) kapittele. Yn 1938 hie Folkertsma (nei de Kristallnacht) syn teologyske stik ‘De jage joad’ publisearre yn De Stim fen Fryslân, dêr’t er in typysk dialektyske redeneartrant yn opbout troch te sizzen dat de joaden ek net altiten sokke bêsten wiene. Unfoech praat, sjoen wat der allegear barde tusken 1933 en 1945 fûn Bauke de Jong achternei.… Lês fierder

Greet Andringa

Teleks: Besprek fan de fiif romans fan Koos Tiemersma

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Yn ferbân mei de takenning fan de Gysbert Japicx-priis 2015 oan Koos Tiemersma en de útrikking dêrfan op sneon 10 oktober, pleatst Ensafh hjir it yn 2012 yn de papieren Ensafh ferksynde artikel fan Greet Andringa oer it oant dan ta ferskynde wurk fan Koos Tiemersma. Dêrnêst linke wy hjir nochris nei it artikel fan Geart Tigchelaar op Skanomodu oer Einum, Tiemersma syn priiswinnende roman.
It artikel fan Greet Andringa is yndertiid ta stân kommen as lêzing fan it Sirkwy seminar 2012’, dat organisearre waard troch Tresoar, Ensafh, Bibliotheek Service Fryslân, Taalburo Popkema en Bersa Tekstwurk. De oantsjutting ‘Sirkwy’ ferwiist nei de literauerwebside fan Tresoar: www.sirkwy.nl… Lês fierder

André Looijenga

Ynhâld + Redaksjoneel Ensafh 5, 2015, it Rely Jorritsma-nûmer

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Aurelius Jorritsma (1905-1952) mocht hiel graach tekenje, skilderje en gedichten skriuwe. Mei ‘Rely’, syn ropnamme, ûndertekene er syn wurk. Yn syn jeugd wenne er yn it grutste hûs fan it doarp Jellum, mar letter hat Rely de measte tiid yn Nijmegen taholden. Doe’t er yn 1951 wist dat er net lang mear libje soe (hy hie multiple sclerose), makke Rely syn testamint op: al syn jild hat er neilitten oan in fûns foar it ‘bevorderen van de Friese letterkunde’.

Lês hjir fierder (pdf)… Lês fierder

Pier Boorsma

Skanomodu: in nije generaasje?

Pleatst op
1
logo.ensafh

Op 28 maart 2015 hold Meindert Reitsma in ferhaal oer in nije opkommende generaasje yn de Fryske literatuer. Om’t er foar dat ferhaal it measte ûntliend hat oan it boek De revanche van de roman fan de Amsterdamske heechlearaar Thomas Vaessens, sil ik earst nei dat boek sjen.

Thomas Vaessens, De revanche van de roman: gearfetting

Dat boek beskriuwt benammen de literêre ûntwikkelingsgong yn Nederlân nei de Twadde Wrâldkriich. De kulturele elite makke him soargen oer de ynfloed fan ’e massakultuer as film en populêre tydskriften en begong in beskavingsoffinsyf. Wat de literatuer oangiet, waard weromgrypt op de literatuer fan it humanistysk modernisme.… Lês fierder

Jelma Knol

Marten Toonder kado en de dwaalwegen fan Tresoar

Pleatst op
3
logo.ensafh

It Kadoboek fan Swalk 2015 is De Ferjilder fan Marten Toonder yn de oersetting fan Harke Bremer en Jarich Hoekstra. Tankewol. Ik haw my dêr in oere tige mei fermakke, sa’t ik dat altiten doch mei de wurken fan Bremer en Hoekstra. Op de bekende boartlike en fernimstige wize is it argayske Bommeltaaltsje oerset yn geef Frysk, yn in idioom dat foar 1940 noch húsriem wie yn beskate rûnten. Moai fan de Bommelútjeften yn oblongformaat is ek dat de kostlike tekeningen justjes wat grutter binne as yn de âlde Bezige Bij-paperbacks. En it jout pommeranten as Dijsselbloem (of syn foarljochter) werris de kâns om in ferdivedearjend foaropwurdsje te skriuwen.… Lês fierder

Friduwih Riemersma

De ûnmooglikheid fan learen

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

De romans fan Sjieuwe Borger falle op troch de gewoane minsken mei gewoane doelen en misjes. Gjin machtige kontininten wurde ûntdutsen, gjin eksistinsjele ekstremen wurde ferkend. Gjin bûtenierdske útstapkes wurde oangean, of it moast al wêze fia geastferromjende middelen. Dat Borgers eardere romans allegearre yn it akademyske fermidden spilen, sa’t de efterflap fan Eksamenjier suggerearret, is in fersin fan inkelde letters, – it giet om in alkoholysk miljeu. Sa ek de fierde roman, Eksamenjier, dy’t in klupke lêstejiers gymnasiasten en ateneumklanten folget. Net har hegere sosjaalekonomyske status, mei de dêrby hearende gruttere drankkonsumpsje, meitsje harren spesjaal. Dat docht harren minsklikheid dy’t Borger, mei syn oanhâldend optimistyske minskbyld en mei licht ferwizen nei de humanist Catullus, yn al syn teatraliteit delset.… Lês fierder

Geart Tigchelaar

Universele gelegenheidspoëzije

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Besprek as deldwarreljende jiske fan Ate Grypstra

Ate Grypstra hat yn de perioade fan 2012 oant it begjin fan 2014 doarpsdichter – Grypstra betitelet himsels as Wâlddichter – fan Achtkarspelen west. Nei de ein fan syn amtsperioade is der in lyts dichtbondeltsje ferskynd mei as titel: as deldwarreljende jiske: Wâldsangen en doarpsgedichten.

as deldwarreljende jiske

Om ferskate redenen sil der net botte djip yngien wurde op de gedichten sels. It boekje is net te besetten. It is eins hast allegearre gelegenheidspoëzije en dat jout it wat partikuliers, al steane der guon gedichten yn dy’t yn in mear algemiene kontekst (lês: tydskriften) publisearre binne.… Lês fierder