Piter Boersma, Bartle Laverman

Ta de essinsje fan de poëzy fan Bartle Laverman + Frysk Folksliet

logo.ensafh

Ta de essinsje fan de poëzy fan Bartle Laverman

Hoe kin Bartle Laverman syn poëzy karakterisearre wurde? Hy skriuwt frije fersen. Se binne tagonklik en to the point. Direkt en keal. De fokus leit by de ynhâld, net by de taal. Mar dizze oriïntaasje is, liket my ta, net de wei nei de kearn. Wy komme fierder as sjoen wurdt nei de titel fan syn bondel dy’t hjoed presintearre wurdt: In echte Fries.

Fan de Sineeske poëzy wurdt sein dat dy eins altyd gelegenheidspoëzy is. Ik tink, dat dat sa begrepen wurde moat: in dichter wol dichtsje, syn dichtier buorrelet, mar syn hâldfêst dêrby kin fan alles wêze, filosofy, godstsjinst, de oar, it eigen isolemint, de eigen driuw nei de mienskip, de natuer, de kosmos, ja joast mei witte wat, mar de Sinezen smite har anker út nei har eigen aktuele situaasje, de tiid dêr’t se yn en it plak dêr’t se op dat stuit tahâlde.… Lês fierder

Piter Boersma

It Fryske literêre libben (12): Friesche Tjerne is gewoan in minske

logo.ensafh

(Lêzing hâlden op de earste Dei fan de Fryske letterkunde op freed 7 oktober yn Tresoar, in inisjatyf fan dye Fryske Akademy yn it ramt fan it 350e betinkingsjier fan Gysbert Japicx en organisearre yn ’e mande mei Tresoar, Afûk, tydskrift De Moanne en it lektoraat fan de NHL Hegeskoalle.)

(As foarôfgeande tafoeging oan de lêzing dit: de Frisistyk stelt op it taalkundige flak wol wat foar, sawol yn ’e breedte as de djipte; dêrfoar is it mei it wittenskiplik ûndersyk fan de Fryske letterkunde min steld. As dan immen promovearje wol op in psychoanalytyske stúdzje fan in gedicht fan Gysbert Japicx docht bliken dat it universitêr ûndersyk him fan in paradigma betsjinnet dat dy psychoanalytyske stúdzje bûtenslút: ieneach is kening.… Lês fierder

Friedrich Hölderlin, Piter Boersma

Hyperions Schicksalslied / Hyperions Needlotsliet

logo.ensafh

Hyperions needlotsliet

Jim rinne boppe yn ’t ljocht
Op sêfte boaiem, sillige geniën!
Glânzjende goadeloften
Reitsje jim licht
As de fingers fan harpspylsters
Hillige snaren.

Needlotfrij, as de sliepende
Poppe, sykje de himelsken;
Sedich skûl
Yn de skrutele knoppen,
Ripet ivich
Harren de geast,
En de sillige eagen
Sjogge yn stille
Ivige klearens.

Mar ús is beskikt dochs,
Om nearne ek mar te rêsten,
Se falle, se stoarte
De lijende minsken
Blynlings fan de iene
Oere yn de oare,
As wetter fan klippe
Nei klippe ta smiten,
Jierrenlang yn ’t ûngewisse omleech.

Oersetting: Piter Boersma

Hyperions Schicksalslied

Ihr wandelt droben im Licht
Auf weichem Boden, selige Genien!… Lês fierder

Friedrich Hölderlin, Piter Boersma

It ûnferjoulike / Das Unverzeihliche

logo.ensafh

 

It ûnferjoulike

Asto freonen ferjitst, asto de keunstner húnst,
En de djippere geast min en ferkeard begrypst,
God ferjout it, mar steur dochs
Nea de frede fan minnenden.

Oersetting: Piter Boersma

Das Unverzeihliche

Wenn ihr Freunde vergesst, wenn ihr den Künstler höhnt,
Und den tieferen Geist klein und gemein versteht,
Gott vergibt es, doch stör nur
Nie den Frieden der Liebenden.… Lês fierder

Friedrich Hölderlin, Piter Boersma

De skynhillige dichters / Die scheinheiligen Dichter

logo.ensafh

De skynhillige dichters

Jim kâlde húchlers, sprek fan de goaden net!
Jim ha ferstân! jim leauw’ net oan Helios,
Noch oan de tongerder en seegod;
Dea is de ierde, wa soe har tankje? −

Ien treast, jim goaden! sierje jim dochs it liet,
Al is út jimme nammen de siel ferdwûn.
En is in grutter wurd fanneden,
Memme natuer! dan betinkt men jimme.

Oersetting: Piter Boersma

Die scheinheiligen Dichter

Ihr kalten Heuchler, sprecht von den Göttern nicht!
Ihr habt Verstand! ihr glaubt nicht an Helios,
Noch an den Donnerer und Meergott;
Tot ist die Erde, wer mag ihr danken? –

Getrost, ihr Götter!… Lês fierder

Friedrich Hölderlin, Piter Boersma

Sinneûndergong / Sonnenuntergang

logo.ensafh

 

Sinneûndergong

Wêr bisto? Dronken skimert de siele my
Fan al dyn sillichheden; want krektlyn is ’t,
Dat ik fernaam, hoe’t, gouden toanen
ryk, it sa hearlike sinnefeintsje

Syn jûnich liet op himelske liere puond’;
En rûnom klonk it fan bosk en hichte nei.
Dochs fier is er nei fromme folken,
Dy’t him noch earje, syn wegen gongen.

Oersetting: Piter Boersma

*

Sonnenuntergang

Wo bist du? trunken dämmert die Seele mir
Von aller deiner Wonne; denn eben ists,
Daß ich gelauscht, wie, goldner Töne
Voll, der entzückende Sonnenjüngling

Sein Abendlied auf himmlischer Leier spielt’;
Es tönten rings die Wälder und Hügel nach.… Lês fierder