Geart Tigchelaar

Hast sechtsjinjierrige achtbaanrit

logo.ensafh

Besprek Femke Faalt fan Ate Grypstra

Ate Grypstra (1973) nimt de lêzer mei Femke Faalt (syn alfde boek al!) mei op in wiere achtbaanrit dy’t hieltiten trochdinderet en almar spannende en mâle draaiïngs makket.
Heftich! En oan dat debút (Hftch, 2008) docht my dit boek sa út en troch tinken. Mei oare wurden in flot, by-de-tiidsk en spannend e-boek. De skriuwer hat blykber in fassinaasje foar it morbide en grouwélige, want dy eleminten sitte njonken It Beest fan de Westereen (2011) – dêr’t boppedat yn Femke Faalt op in aardige wize nei ferwiisd wurdt – en Grutte Pier – Krús fan de Hollanner (2012) ek yn Femke Faalt befrissele.… Lês fierder

Friedrich Hölderlin, Piter Boersma

De maaitiid / Der Frühling

logo.ensafh

De maaitiid

De minske lit syn soargen út ’e holle,
De maaitiid ommers bloeit, en prachtich is safolle,
It griene fjild sa skoander him ferwidet,
Dêr’t glânzjend moai de beek derhinneglidet.

De bergen steane fol mei beammekloften,
En skoander rûkt it ûnder romme loften,
De wide delte yn de wrâld him wreide.
Tsjin heuvels binne toer en hûs bebreide.

Oersetting: Piter Boersma

Der Frühling

Der Mensch vergißt die Sorgen aus dem Geiste,
Der Frühling aber blüht, und prächtig ist das meiste,
Das grüne Feld ist herrlich augebreidet,
Da glänzend schön der Bach hinuntergleidet.

Die Berge stehn bedecket mit den Bäumen,
Und herrlich ist die Luft in offnen Räumen,
Das weite Tal ist in den Welt gedehnet
Und Turm und Haus an Hügeln angelehnet.… Lês fierder

André Looijenga

Boeken dy’t lizzen bliuwe: János Vitéz

logo.ensafh

It reinde yn Boedapest, de jûn fan tongersdei 2 oktober 2014. Ik liet myn reisgenoat, ôfmêde troch de nachtlike rit nei in betiid fleantúch út Eindhoven wei, efter yn de hotelkeamer en makke in kuier troch de stêd. It wiete Hősök tere (Heldenplein) hie ik foar my allinne. Brûnzen keningen stiene wichtich te wêzen yn in heale sirkel om de reuseftige tinksuil hinne. Op de sokkel dêrfan sân mytyske Magyarefoarsten yn brûns te pearde, snuvend út holle noasters as wiene it ringgeasten fan Tolkien. It reinde troch en ik plaske nei de bushalte werom.

Mei besleine ruten ried de stedsbus oer de nommele Andrássy út.… Lês fierder

Jannie Roodhof

De strânljip

logo.ensafh

Prústich stiet er dêr yn syn swart mei wite fearrepak: de strânljip. De ranke poaten yn it skulpesân, klear om fuort te stappen. Mar dat slagget spitigergenôch net mear, want hy is kroandea. Se lêst it buordsje op de fitrine lûdop: de Kening fan de Greiden. Lieuwe, njonken har, skoddet lytsachtsjend syn keale plasse: ‘Werris mis Lys, do moatst in trime heger sjen. Dat is hjoed hjirre de wichtichste fûgel. Dêrfoar binne wy hjir kaam. Foar de eksposysje oer de skries. De grutto! De skries!! Net de strânljip. Do moatst ris wat better oplette as ik dy wat fertel.’

Fan argewaasje draait se de fitrine en har man de rêch ta.… Lês fierder

Hedwig Terpstra

Meindert Reitsma: ‘Skanomodu besiket no syn eigen paad te finen’.

logo.ensafh

Meindert (1994) studearret sûnt 2012 Frysk yn it programma Europeeske Talen en Kultueren yn Grins. Hy wie ien fan de fjouwer bestjoersleden fan de eardere stúdzjeferiening Skanomodu. By Skanomodu is koartlyn in soad feroare, dêr’t er ús oer by prate sil. Meindert wennet op in keamer yn Grins. Wy ha dit fraachpetear op de pleats fan syn âlden yn Wytgaard.

Meindert foar de pleats fan syn alden yn Wytgaard

Meindert foar de pleats fan syn âlden yn Wytgaard

 

Hoe lang bestiet Skanomodu en wa wiene de oprjochters?
‘Stúdzjeferiening Skanomodu hat likernôch sân en in heal jier bestien. De oprjochters wiene Dirk Jan Muntendam, Truus de Vries, Jurrit Jan de Jong en Geart Tigchelaar.… Lês fierder

Anne Feddema

Sovjet berneboeken en harren yllustraasjes: ljocht yn in tsjuster tiidrek

logo.ensafh

In artikel skriuwe oer tekst en yllustraasjes yn Russyske berneboeken út de earste desennia fan it Sovjet-tiidrek (1922-1991) kin eins net sûnder in yntroduksje fan Russyske folksmearkes en skilderkeunst fan foar de revolúsje en boargeroarloch (1917-1922).

Mearkes en Bylinen, oarsprong

– en in djippere betsjutting/leit ferskûle yn ’e mearkes fan myn bernejierren/as yn ’e wierheid dy’t it libben sels ús leart.
Friedrich von Schiller,
die Piccolomini, Wallenstein trilogy, diel twa.

Yn ’e alfde ieu droegen doarpsfertellers saneamde ‘starini’ of ‘bylini’ foar, heldelieten, mei as tema mytyske ferhalen út ’e âldheid. Dêrneist bestie al in hiel repertoire, alles mûnling oerbrocht, fan ‘skazki’, optochte ferhalen en ‘bassnji’, in soarte fabels, alle trije yn in sfear fan betsjoening en heimsinnigens.… Lês fierder